+48 32 783 88 00
ENDE

Zmiany w podatku od nieruchomości i PCC

Prawo Podatkowe | 13 luty 2024

Wraz z nadejściem nowego roku ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie kolejnych zmian w zakresie opodatkowania nieruchomości, a także ich zakupu. Stanowi to odpowiedź na ciągle rosnący popyt na rynku nieruchomości.

 

Hurtowy zakup mieszkań

Podatek od czynności cywilnoprawnych przez wiele lat nie ulegał znaczącym zmianom, jednak wraz z początkiem roku ustawodawca zdecydował się na uregulowanie niepożądanego, w jego ocenie, zjawiska w postaci tzw. hurtowego zakupu mieszkań, poprzez wprowadzenie art. 7a ustawy o PCC.

Przepis ten wprowadza wyższą stawkę PCC w przypadku zakupu szóstego i każdego kolejnego lokalu, ale tylko w przypadku, gdy transakcja ta jest opodatkowana również podatkiem VAT. Stawka PCC w tym przypadku ma wynosić 6% i jest obliczana na podstawie ceny wskazanej w akcie notarialnym, jednocześnie w przypadku zakupu lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość przez kilku kupujących, są oni solidarnie zobowiązani do zapłaty należnego podatku[1].

Dotychczas zakup dokonywany na rynku pierwotnym, niezależnie od ilości nabywanych mieszkań, nie był objętym obowiązkiem zapłaty PCC, a wliczony w cenę zakupu budynku bądź lokalu mieszkalnego podatek VAT był uiszczany przez inwestora sprzedającego nieruchomości.

Należy jednak zaznaczyć, że zakup sześciu i więcej mieszkań w różnych lokalizacjach albo też przez różne podmioty w tej samej lokalizacji, pozwoli na uniknięcie obowiązku zapłaty podatku PCC w wysokości 6% – podatek ten dotyczy tylko sytuacji, gdy zakup na rynku pierwotnym odbywa się na jednej nieruchomości gruntowej przez jednego kupującego[2]. Analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku rynku wtórnego, gdzie kupujący zapłaci podatek w wysokości 2% od ceny wskazanej w akcie notarialnym dla każdej z nabywanych nieruchomości, a nie według nowej stawki.

Co z rynkiem wtórnym?

Zmiany w zakresie PCC dotknęły również zakupu mieszkań na rynku wtórnym, za sprawą zwolnienia wprowadzonego 31 sierpnia 2023 r., tj. art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, na mocy którego wprowadzono zerową stawkę PCC w przypadku zakupu lokalu mieszkalnego, prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielczego prawa do własności lokalu lub domu jednorodzinnego przez osobę fizyczną, której w dniu zakupu nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia[3].

Nowe stawki

Wraz z nowym rokiem doszło również do największego od blisko 20 lat wzrostu podatku od nieruchomości, który wyniósł aż 15% r/r. Obowiązkiem podatkowym w tym zakresie są objęte: osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, będące właścicielami lub posiadaczami nieruchomości lub obiektów budowlanych, a także użytkownikami wieczystymi gruntów i posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych i ich części stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego[4].

W przypadku gruntów maksymalna stawka za rok 2024 została określona na:

  •  1,34 zł od 1 m2 powierzchni dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej;
  • 6,66 zł od 1 ha powierzchni pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych;
  • 4,39 zł od 1 m2 powierzchni dla gruntów niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy, jeżeli od dnia wejścia w życie tego planu w odniesieniu do tych gruntów upłynął okres 4 lat, a w tym czasie nie zakończono budowy zgodnie z przepisami prawa budowlanego;
  • 0,71 zł od 1 m2 powierzchni w przypadku pozostałych gruntów.

W przypadku budynków lub ich części stawki za rok 2024 prezentują się następująco:

  • 1,15 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej w przypadku budynków mieszkalnych;
  • 33,10 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej w przypadku budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej;
  • 6,76 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej w przypadku budynków związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń;
  • 11,17 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej w przypadku pozostałych budynków, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego[5].

Należy jednak zaznaczyć, że wskazane wyżej stawki są stawkami maksymalnymi i to w gestii lokalnych samorządów leży ustalenie ostatecznych stawek podatku od nieruchomości, a tym samym ich wysokość może być niższa od tych przedstawionych wyżej.

[1] art. 7a ust. 1 i nast. ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U.2023.170)
[2] Łatwo uniknąć dodatkowego PCC od zakupu mieszkań – Prawo.pl – LEX
[3] art. 9 pkt 17 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U.2023.170)
[4] art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U.2023.70)
[5] art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U.2023.70)