Ulga na robotyzację – preferencja podatkowa wspierająca rozwój nowoczesnych technologii w przedsiębiorstwach

Chcesz zwiększyć efektywność produkcji i obniżyć koszty operacyjne swojej firmy? Sprawdź, jak ulga na robotyzację, wprowadzona w ramach Polskiego Ładu, może wspomóc Twoje przedsiębiorstwo w automatyzacji i robotyzacji procesów produkcyjnych. 

Czym jest ulga na robotyzację? 

Ulga ta to stosunkowo nowe rozwiązanie w systemie podatkowym. Została wprowadzona w ramach Polskiego Ładu, a przepisy weszły w życie 1 stycznia 2022 roku. Kluczowe przepisy regulujące ulgę na robotyzację znajdują się w: 

• Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) – art. 52jg ustawy o PIT, 

• Ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) – art. 38eb ustawy o CIT. 

Ulga ma na celu wspieranie przedsiębiorstw w procesie automatyzacji i robotyzacji produkcji, co ma pozwolić na zwiększenie efektywności, obniżenie kosztów produkcji oraz poprawę konkurencyjności na rynku. 

Kto może skorzystać z ulgi na robotyzację? 

Skierowana jest do wszystkich przedsiębiorstw. Zarówno duże firmy, jak i małe oraz średnie przedsiębiorstwa mogą z niej skorzystać. Ulga dotyczy kosztów poniesionych m.in. na zakup fabrycznie nowych robotów przemysłowych i maszyn z nimi powiązanych. 

Robot przemysłowy – co kryje się pod tą definicją? 

Według definicji zawartej w ustawach o podatku dochodowym przez robota należy rozumieć automatycznie sterowaną, programowalną, wielozadaniową, stacjonarną lub mobilną maszynę o co najmniej trzech stopniach swobody, posiadającą właściwości manipulacyjne bądź lokomocyjne dla zastosowań przemysłowych, która spełnia łącznie następujące warunki: 

• wymienia dane w formie cyfrowej z urządzeniami sterującymi, diagnostycznymi lub monitorującymi w celu zdalnego sterowania, programowania, monitorowania lub diagnozowania; 

• jest połączona z systemami teleinformatycznymi, usprawniającymi procesy produkcyjne podatnika, w szczególności z systemami zarządzania produkcją, planowania lub projektowania produktów; 

• jest monitorowana za pomocą czujników, kamer lub innych podobnych urządzeń; 

• jest zintegrowana z innymi maszynami w cyklu produkcyjnym podatnika. 

Jakie warunki musi spełniać robot przemysłowy? 

Aby robot mógł zostać uznany za podlegający uldze, musi spełniać poniższe kryteria: 

• Programowalność, 

• Wielozadaniowość (elastyczność), 

• Manipulacyjność, 

• Mobilność osi (wieloosiowość), 

• Integracja z systemami produkcyjnymi. 

Mając na względzie powyższe kryteria, należy stwierdzić, że nie każde urządzenie automatyczne będzie uznane za robota przemysłowego. Przykładowo, maszyny z ograniczoną mobilnością lub urządzenia niespełniające kryterium programowalności nie będą uznawane za roboty przemysłowe. 

Podkreślenia wymaga również fakt, że ulga na robotyzację dotyczy wyłącznie fabrycznie nowych robotów przemysłowych oraz urządzeń i maszyn z nimi związanych. Ulga nie obejmuje robotów sfinansowanych przez dotacje ani objętych leasingiem operacyjnym (Interpretacja Indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3.10.2023 r., sygn. 0114-KDIP3-2.4011.706.2023.2.MT). 

Podejście organów podatkowych do cech charakteryzujących robota 

Przykładowo, w Interpretacji Indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1.02.2023 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.154.2022.2.OK, omówiono kwestie związane z zakupem robotów zintegrowanych z innymi maszynami w cyklu produkcyjnym. Spółka zapytała, czy takie maszyny mogą być objęte ulgą na robotyzację, a KIS potwierdził, że spełniają one wymogi ulgi. 

Podobnie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 maja 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.186.2023.2.MBD, organ zgodził się z podatnikiem, że „(…) uwzględniając warunki wskazane przez art. 38eb ust. 3 ustawy o CIT, należy również odnieść się do praktycznego wykorzystania robota do zastosowań przemysłowych. Jak wskazano w stanie faktycznym/opisie zdarzenia przyszłego, Robot (wraz z Urządzeniami Peryferyjnymi) jest wykorzystywany w procesie pakowania produktów Wnioskodawcy. Czynności związane z pakowaniem produktów stanowią integralny i nieodłączny element procesu produkcyjnego (…).” 

Z kolei w piśmie z dnia 16.07.2024 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.295.2024.2.MR1) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że poszczególne maszyny i urządzenia wchodzące w skład jednego ciągu technologicznego spełniają definicję robota przemysłowego wraz z oprzyrządowaniem. Interpretacja ta dotyczyła m.in. procesu pakowania produktów, który stanowił integralny element cyklu produkcyjnego, spełniający definicję robota przemysłowego. 

Korzyści podatkowe – ile możesz zyskać? 

Ulga na robotyzację umożliwia odliczenie od podstawy opodatkowania dodatkowo 50% kosztów poniesionych na inwestycje w robotyzację w latach 2022–2026. Oznacza to, że przedsiębiorcy mogą jednocześnie zaliczyć wydatki na robotyzację do kosztów uzyskania przychodu (standardowo) oraz skorzystać z dodatkowej ulgi w wysokości 50% tych kosztów. Należy jednak pamiętać, aby nie sprzedawać środków trwałych podlegających uldze przed zakończeniem amortyzacji, ponieważ będzie to skutkować koniecznością skorygowania zeznania podatkowego o kwotę rozliczonej ulgi. 

Warto zauważyć, że na gruncie wprowadzonej regulacji dotyczącej rozliczenia ulgi nadal pozostają sporne kwestie, takie jak ustalenie kosztów podlegających odliczeniu oraz to, czy ulgę na robotyzację rozliczamy w momencie nabycia, czy w trakcie amortyzacji robota. Stanowisko organów podatkowych oraz orzecznictwo sądów administracyjnych w tym zakresie nie jest obecnie spójne. 

Wątpliwości dotyczące momentu odliczenia kosztów robotyzacji oraz inne kwestie sporne związane ze stosowaniem ulgi zostaną szerzej omówione w kolejnych artykułach.