Zwrot nienależnie wypłaconego dodatku dla nauczycieli – mec. Agata Majewska dla Gazety Prawnej

Czy na gruncie kodeksu pracy dyrektor szkoły może potrącić z przyszłego wynagrodzenia nauczyciela zwrot nienależnie wypłaconego dodatku?

Kodeks Pracy w sposób wyczerpujący określa zasady dopuszczalnych potrąceń z wynagrodzenia pracownika oraz sytuacje, w których może odbyć się to bez jego zgody. Zgodnie z art. 87 KP, pracodawca może potrącić z wynagrodzenia – bez zgody pracownika sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych, udzielone pracownikowi zaliczki pieniężne oraz porządkowe kary pieniężne. Dokonanie jakiegokolwiek innego potrącenia wymaga każdorazowo uprzedniej pisemnej zgody pracownika. Co istotne, pracownik zgodzić może się skutecznie jedynie na potrącenie należności już wymagalnej i znanej mu co do kwoty oraz tytułu z jakiego wierzytelność ta pochodzi – w tym przypadku z tytułu nienależnie wypłaconego dodatku za pracę w warunkach trudnych oraz w warunkach uciążliwych.

Należy zaznaczyć, że nie byłoby skuteczne potencjalne zastrzeżenie w porozumieniu z pracownikiem, że jeżeli w przyszłości okaże się, że określony dodatek mu się nie należał lub należał się w innej wysokości, pracownik zgadza się na jego potrącenie z przyszłych wynagrodzeń. Jak wskazuje się w orzecznictwie „Niedopuszczalne jest wyrażenie przez pracownika zgody na potrącenie nieskonkretyzowanej należności pracodawcy mogącej powstać w przyszłości.” (wyrok SN z 3 sierpnia 2012 r., sygn.: I BP 2/12).

Tym samym, jeśli dyrektor szkoły chciałby odzyskać od nauczyciela, któremu wypłacił uprzednio nienależnie, dodatek, konieczne byłoby uzyskanie jego wcześniejszej zgody na piśmie na potrącenie odpowiedniej kwoty z wynagrodzenia ze wskazaniem kwoty potrącenia i tytułu wierzytelności pracodawcy (dodatku za pracę w warunkach trudnych oraz w warunkach uciążliwych).

Należy przy tym pamiętać, że Kodeks Pracy limituje również wysokość dopuszczalnych potrąceń należności na rzecz pracodawcy – również tych dokonywanych za zgodą pracownika. Nie mogą one naruszyć kwoty wolnej od potrąceń, która równa jest minimalnemu wynagrodzeniu za pracę.

Całość artykułu na stronie Kadry i płace_wydanie 8 (5670)_13 stycznia 2022